18 Φεβ 2008

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ, ίσως ο μεγαλύτερος Έλληνας ποιητής...

Ίσως είναι πολύ φιλόδοξο για έναν άσχετο όπως εγώ, να κάτσει να γράψει για το ποιός ήταν ο ποιητής Σεφέρης καθώς και για το έργο του. Άλλωστε στο παρελθόν, έχουν μιλήσει για αυτόν πολλοί σημαντικοί άνθρωποι. Όμως επιτρέψτε μου να απολογηθώ λέγοντας ότι δεν θα έγραφα έστω αυτά τα ψευτοποιήματα μου, αν δεν τον είχα "γνωρίσει". Ούτε -τουλάχιστον όπως θέλω να πιστεύω- ποιητές του τόπου, θα είχαν τέτοια έμπνευση αν δεν είχαν επηρεαστεί από εκείνον.
Είμουν σε πρώιμη εφηβεία όταν πρωτοάκουσα στίχους του μελοποιημένους:
Στο περιγιάλι το κρυφόκι άσπρο σαν περιστέριδιψάσαμε το μεσημέριμα το νερό γλυφό.Πάνω στην άμμο την ξανθήγράψαμε τ' όνομά τηςΩραία που φύσηξε ο μπάτηςκαι σβήστηκε η γραφή .Με τι καρδιά, με τι πνοή,τι πόθους και τι πάθοςπήραμε τη ζωή μας· λάθος!κι αλλάξαμε ζωή.

Το άκουσμα αυτών των στίχων (σε μουσική του μεγάλου Μίκη και εκτέλεση από την "ξύλινη" φωνή του τεράστιου Μπιθικώτση), ήταν σοκ για μένα. Κάθησα και σκέφθηκα: "κάτι σπουδαίο γίνεται εδώ". Κι έτσι πρωτοδιάβασα ποίηση. Βέβαια πέρασαν χρόνια για να αποκτήσω την ωριμότητα που που επέτρεψε να δω τις τόσες "αλήθειες" που έκρυβε η ποίηση του πρώτου νομπελίστα μας ποιητή. Σαν άνθρωπο βέβαια δεν τον γνώρισα, αλλά ο χαρακτήρας του και η συμπεριφορά του -από ότι λέγεται- μου κάνει κάτι προς το πολύ "αστός" και όχι κάτι σαν τον Καββαδία ή τον Ρίτσο που τους θεωρώ πολύ κοντά στον λαό. Όπως και να 'χει ο πιο άξιος εκπρόσωπος της γενιάς του '30, από τότε που εμφανίστηκε στο προσκήνιο με την "στροφή" του μέχρι και σήμερα, πάντα συγκινεί.

Η ζωή του:
Ο Γιώργος Σεφέρης (φιλολογικό όνομα του Γεωργίου Σεφεριάδη) γεννήθηκε το 1900 στη Σμύρνη, στη μικρασιατική, ελληνική πέρα ως πέρα μεγαλούπολη. Οι Σεφεριάδηδες έφυγαν το 1914 για την Αθήνα, όπου ο ποιητής τελείωσε το γυμνάσιο και εξακολούθησε τις νομικές του σπουδές στο Παρίσι (1918-24). Τα γόνιμα χρόνια λοιπόν, από τα 18 ως τα 25 του, τα ζει σε άμεση επαφή με τα πνευματικά και ποιητικά ρεύματα που αλλάζουν την υφή της λογοτεχνίας στα χρόνια αμέσως μετά τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο. Εκεί τον φτάνει και ο αντίχτυπος της Μικρασιατικής καταστροφής ( και της καταστροφής της Σμύρνης, της γενέθλιας πόλης του), και η μνήμη αυτή θα μείνει έμμονα ριζωμένη μέσα του. Ακολουθάει το διπλωματικό στάδιο και εργάζεται σαν Ακόλουθος της Ελληνικής Κυβέρνησης, Πρόξενος, Πρέσβης, Σύμβουλος πρεσβειών, Διευθυντής Τύπου, κ.λ.π. Το1963 Τιμήθηκε με το βραβείο NOBEL Λογοτεχνίας Ανακηρύσσεται επίτιμος διδάκτωρ Πανεπιστημίων του εξωτερικού. Το 1969 κυκλοφορεί στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό η "διακήρυξή " του εναντίον της δικτατορίας.Ο Σεφέρης δεν είναι εύκολος ποιητής αλλά δεν είναι σκοτεινός. Η γλώσσα που μιλά είναι δύσκολη , στη γλώσσα όμως αυτή η φωνή του είναι καθαρή και απερίφραστη. Εχεις την εντύπωση πως πέτυχε την καίρια έκφραση, που δεν μπορεί να ειπωθεί αλλιώς. Αυτό είναι το πιο αξιοαγάπητο στην ποίησή του, η απλότητα που φτάνει στη θερμότητα μιας εξομολόγησης. Η ποίηση του Σεφέρη δεν είναι βέβαια χαρούμενη. Είναι απαισιόδοξη και μελαγχολική. Εχει τη θλίψη του ανθρώπου που συλλογίζεται πολύ πάνω στα ανθρώπινα, κι ακόμα του Ελληνα με το κατακάθι της πίκρας από τη σκλαβιά και τις εθνικές περιπέτειες. Ωστόσο η διάθεση αυτή δεν οδηγεί στην άρνηση ή στην καταστροφή. Από την άλλη πλευρά του σκοταδιού είναι το φως, μαύρο και αγγελικό, " από το μέρος του ήλιου" στο κάστρο της Ασίνης θα ανεβεί στο τέλος "ασπιδοφόρος ο ήλιος πολεμώντας". Κάτω από την άρνηση υπάρχει μια πίστη που προστατεύει από την απελπισία, και μια στιβαρή αίσθηση των πραγμάτων που προφυλάσσει από τη διάλυση και το μηδενισμό.Πέθανε το Σεπτέμβριο του 1971

Ποιητικές Συλλογές:
1932 "Στροφή" ( Αρνηση )*
1932 "Η Στέρνα"
1935 "Το μυθιστόρημα"
1940 " Τετράδιο Γυμνασμάτων" ( Μέσα στις θαλασσινές σπηλιές )*
1940 "Ημερολόγιο καταστρώματος Α' "
1944 "Ημερολόγιο καταστρώματος Β' "
1947 "Κίχλη"
1955 " ...Κύπρον, ου μ' εθέσπισεν"
1966 "Τρία κρυφά Ποιήματα"
Δοκίμια
1939 "Διάλογος πάνω στην ποίηση"
1944 "Δοκιμές"
1946 "Ερωτόκριτος"
Ταξιδιωτικά
1953 "Τρεις μέρες στα μοναστήρια της Καππαδοκίας"

Μεταφράσεις:
1936 Τ.Σ.'Ελιοτ
1940 "Η έρημη χώρα" του Τ.Σ. ΄Ελιοτ
1965 "Αντιγραφές" (Yeats, Gide, Valery, κ,ά)
1965 "Ασμα Ασμάτων"
1966"Η Αποκάλυψη του Ιωάννη"

Μετά το θάνατό του εκδόθηκαν τα εξής έργα:
1973 "Οι ώρες της κυρίας Ερσης" (δοκίμιο για το ομώνυμο έργο του Ν.Γ.Πεντζίκη με το ψευδώνυμο Ιγνάτης Τρελός)
1973 "Εξι νύχτες στην Ακρόπολη" (μυθιστόρημα)
1975 "Αλληλογραφία" (Γ.Θεοτοκάς-Γ.Σεφέρης 1930-1966)
και τα ημερολόγια :
1972 "Χειρόγραφο Σεπτ. '41"
1973 "Μέρες του 1945-51"
1975 "Μέρες Α'" (16-2-1925 ως 17-8-1931)
1975 "Μέρες Β'" (24-8-1931 ως 12-2-1934)
1977 "Μέρες Γ'" (16-4-1934 ως 14-12-1940)

*κλικάρετε επάνω και ακούστε !...
πληροφορίες από βικιπαίδεια

14 σχόλια:

Roadartist είπε...

πολύ όμορφο ποστ! :)

greendim είπε...

Σε ευχαριστώ.Το σχόλιο σου, τιμή μου!

Ανώνυμος είπε...

GOOD..

greendim είπε...

Thanks Mike!

Su ki είπε...

πολύ καλό, και σε αλλα με υγεια!!!
πολύ ανετο το "καινούργιο σου σπιτάκι"!!!

greendim είπε...

stav...
σε ευχαριστώ πολύ! Θά ΄θελα να μου γράψεις περισσότερα για την "έκθεση"!

Ανώνυμος είπε...

Κάνω το ποδαρικό.
Χρωστάω γλυκάκι!

greendim είπε...

Zamoraki...
καλώς μου το, καλώς μου το, κάθησε όπου θέλεις και βολεύεσαι!

Su ki είπε...

ευχαρήστως να σου γράψω για την "έκθεση", αλλα ειναι μεγάλη κουβέντα... πάντως εκ καίρο θα το κάνω, το υπόσχομαι!

pkrimpis είπε...

"Επί Ασπαλάθων..." Γ. Σεφέρης

Ήταν ωραίο το Σούνιο τη μέρα εκείνη του Ευαγγελισμού."
πάλι με την άνοιξη.

Λιγοστά πράσινα φύλλα γύρω στις σκουριασμένες πέτρες

το κόκκινο χώμα και οι ασπάλαθοι

δείχνοντας έτοιμα τα μεγάλα τους βελόνια

και τους κίτρινους ανθούς.

Απόμερα οι αρχαίες κολόνες,χορδές μιας άρπας που αντηχούν

ακόμη...



Γαλήνη

-Τι μπορεί να μου θύμισε τον Αρδιαίο εκείνον;

Μια λέξη στον Πλάτωνα θαρρώ,χαμένη στου μυαλού

τ'αυλάκια.

τ΄όνομα του κίτρινου θάμνου

δεν άλλαξε από κείνους τους καιρούς.

Το βράδυ βρήκα την περικοπή:

"τον έδεσαν χειροπόδαρα" μας λέει

"τον έριξαν χάμω και τον έγδαραν

τον έσυραν παράμερα τον καταξέσκισαν

απάνω στους αγκαθερούς ασπάλαθους

και πήγαν και τον πέταξαν στον Τάρταρο κουρέλι".


Έτσι στον κάτω κόσμο πλέρωνε τα κρίματά του

Ο Παμφύλιος ο Αρδιαίος ο πανάθλιος Τύραννος


31 του Μάρτη 1971

pkrimpis είπε...

Γιῶργος Σεφέρης

Ἡ δήλωση τοῦ Σεφέρη κατὰ τῆς δικτατορίας

Ὁ Γιῶργος Σεφέρης στὰ πρῶτα χρόνια τῆς δικτατορίας εἶχε ἐπιλέξει τὴ σιωπὴ καὶ τὴν ἄρνηση νὰ δημοσιεύσει δουλειά του στὴν Ἑλλάδα. Στὶς 28 Μαρτίου τοῦ 1969, δυὸ χρόνια πρὶν τὸ θάνατό του, ἀποφασίζει νὰ μιλήσει γιὰ πρώτη φορὰ δημόσια καὶ νὰ καταγγείλει τὴ Δικτατορία. Ἡ δήλωσή του στὸ BBC ἔκανε τεράστια αἴσθηση στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικὸ καὶ ἔδωσε δύναμη καὶ ἐλπίδα στὸ ἀντιδικτατορικὸ κίνημα.


«Πάει καιρὸς ποὺ πῆρα τὴν ἀπόφαση νὰ κρατηθῶ ἔξω ἀπὸ τὰ πολιτικὰ τοῦ τόπου. Προσπάθησα ἄλλοτε νὰ τὸ ἐξηγήσω. Αὐτὸ δὲ σημαίνει διόλου πὼς μοῦ εἶναι ἀδιάφορη ἡ πολιτικὴ ζωή μας. Ἔτσι, ἀπὸ τὰ χρόνια ἐκεῖνα, ὡς τώρα τελευταῖα, ἔπαψα κατὰ κανόνα νὰ ἀγγίζω τέτοια θέματα· ἐξάλλου τὰ ὅσα δημοσίεψα ὡς τὶς ἀρχὲς τοῦ 1967 καὶ ἡ κατοπινὴ στάση μου - δὲν ἔχω δημοσιέψει τίποτα στὴν Ἑλλάδα ἀπὸ τότε ποὺ φιμώθηκε ἡ ἐλευθερία - ἔδειχναν, μοῦ φαίνεται, ἀρκετὰ καθαρὰ τὴ σκέψη μου.

Μολαταῦτα, μῆνες τώρα, αἰσθάνομαι μέσα μου καὶ γύρω μου, ὁλοένα πιὸ ἐπιτακτικά, τὸ χρέος νὰ πῶ ἕνα λόγο γιὰ τὴ σημερινὴ κατάστασή μας. Μὲ ὅλη τὴ δυνατὴ συντομία, νὰ τί θὰ ἔλεγα:

Κλείνουν δυὸ χρόνια ποὺ μᾶς ἔχει ἐπιβληθεῖ ἕνα καθεστὼς ὁλωσδιόλου ἀντίθετο μὲ τὰ ἰδεώδη γιὰ τὰ ὁποῖα πολέμησε ὁ κόσμος μας καὶ τόσο περίλαμπρα ὁ λαός μας στὸν τελευταῖο παγκόσμιο πόλεμο. Εἶναι μία κατάσταση ὑποχρεωτικῆς νάρκης, ὅπου ὅσες πνευματικὲς ἀξίες κατορθώσαμε νὰ κρατήσουμε ζωντανές, μὲ πόνους καὶ μὲ κόπους, πᾶνε κι αὐτὲς νὰ καταποντιστοῦν μέσα στὰ ἑλώδη στεκούμενα νερά. Δὲ θὰ μοῦ ἦταν δύσκολο νὰ καταλάβω πῶς τέτοιες ζημιὲς δὲ λογαριάζουν πάρα πολὺ γιὰ ὁρισμένους ἀνθρώπους.

Δυστυχῶς δὲν πρόκειται μόνον γι᾿ αὐτὸ τὸν κίνδυνο. Ὅλοι πιὰ τὸ διδάχτηκαν καὶ τὸ ξέρουν πὼς στὶς δικτατορικὲς καταστάσεις ἡ ἀρχὴ μπορεῖ νὰ μοιάζει εὔκολη, ὅμως ἡ τραγωδία περιμένει ἀναπότρεπτη στὸ τέλος. Τὸ δράμα αὐτοῦ τοῦ τέλους μᾶς βασανίζει, συνειδητὰ ἢ ἀσυνείδητα, ὅπως στοὺς παμπάλαιους χοροὺς τοῦ Αἰσχύλου. Ὅσο μένει ἡ ἀνωμαλία, τόσο προχωρεῖ τὸ κακό.

Εἶμαι ἕνας ἄνθρωπος χωρὶς κανένα ἀπολύτως πολιτικὸ δεσμὸ καί, μπορῶ νὰ τὸ πῶ, μιλῶ χωρὶς φόβο καὶ χωρὶς πάθος. Βλέπω μπροστά μου τὸν γκρεμὸ ὅπου μᾶς ὁδηγεῖ ἡ καταπίεση ποὺ κάλυψε τὸν τόπο. Αὐτὴ ἡ ἀνωμαλία πρέπει νὰ σταματήσει. Εἶναι ἐθνικὴ ἐπιταγή.

Τώρα ξαναγυρίζω στὴ σιωπή μου. Παρακαλῶ τὸ Θεὸ νὰ μὴ μὲ φέρει ἄλλη φορὰ σὲ παρόμοια ἀνάγκη νὰ ξαναμιλήσω».

greendim είπε...

Ανήσυχε...
έτσι με αυτόν τον τρόπο να "ανησυχείς" πάντα!

Ανώνυμος είπε...

WWW.ARELIS.GR
ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΗΝ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ
ΕΚΘΕΣΗ ΟΡΘΟΔΡΟΜΗΣ ΑΝΑΔΡΟΜΙΑΣ
ΤΟ ΠΟΙΗΜΑ ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΜΥΘΙΣΤΟΡΙΑ ΕΡΩΤΟΝΟΜΙΚΟΝ

greendim είπε...

Ανώνυμε...
σε ευχαριστώ για την ενημέρωση!...