Η περίπτωση του Γιώργου Νταλάρα...

Η έννοια "τραγουδοποιός" όταν αναφέρεται στον Γιώργο Νταλάρα, αποκτά την μεγαλύτερη δυνατή αξία. Σαν άνθρωπο δεν τον γνωρίζω. Του έχουν κατά καιρούς καταλογιστεί πολλά όπως εγωϊστής, κυνικός, καταπιεστικός κλπ. Ακόμη κι εγώ στο παρελθόν σε κάποιες κινήσεις του τον χαρακτήριζα υπέρμετρα "εμπορικό" (έγραψε πολλά καφάσια ο Τζίμης Πανούσης με το περιβόητο: "όχι άλλο Νταλάρα..."). Μάλλον οι χαρακτηρισμοί έχουν δόση αλήθειας. Από την άλλη όμως καταδεικνύουν ότι ο Νταλάρας είναι ένας άριστος εργάτης της μουσικής, αλλά κι ένας τέλειος μάνατζερ του εαυτού του.
Αλλά τί να πεις για την τεράστια προσφορά του στο ελληνικό τραγούδι. Υπάρχει κάποιος που το αμφισβητεί αυτό; Γιατί κι αν υπήρξαν στιγμές που φαίνοταν ότι καπηλευόταν νέες τάσεις της μουσικής, νέα συγκροτήματα και τραγουδιστές ή τη Κύπρο ή τους Ολυμπιακούς του1996 που δεν ανέλαβε η χώρα μας τελικά κλπ., δεν μπορούμε να μην του αναγνωρίσουμε πόσο βοήθησε νέους καλλιτέχνες στο χώρο να βγούνε από την αφάνεια και την στέρηση (π.χ. Μαχαιρίτσας-"Διδυμότυχο μπλουζ), ή την αναβίωση του Ρεμπέτικου (δίνοντας "δουλειά" σε πολλές εκατοντάδες "ρεμπέτικες κομπανίες"), ή το ότι άρθρωνε πάντα ένα σωστό και μετρημένο πολιτικό λόγο, χωρίς να κομματοποιηθεί ποτέ. Ακόμη ήταν και είναι πολύ μεγάλης στόφας φωνή (λέγεται -για όσους ξέρουν από μουσική θεωρία- πως μόνο ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης του έριχνε στην απόδοση των "οκτάβων"), αλλά και ο μόνος ερμηνευτής που μπορεί να τραγουδήσει σε τόσα πολλά διαφορετικά μουσικά είδη.
Ανεκτίμητο το "έργο" του Γιώργου Νταλάρα που θα εκτιμήσουν οι επόμενες από εμάς γενιές και είμαι σίγουρος ότι μάλλον θα τον "κατατάξουν" ως πρώτο μεταξύ πρώτων. Βέβαια καλά να 'ναι, έχει πάρα πολλά να δώσει στα μουσικά μας δρώμενα και ένα δείγμα μπορούμε να απολαύσουμε στις μουσικές του παραστάσεις που αρχίζουν σήμερα και σίγουρα η αλησμόνητη κάποτε ατάκα του Χάρρυ Κλυν ("χέσε μας ρε Νταλάρα") που έγινε σλόγκαν εποχής για μια ολόκληρη γενιά, στην ουσία ποτέ δεν ίσχυσε.

Έλεος κύριε Γκαργκάνα! Πρέπει να στήσουμε και κώλο;

Αποφεύγω να ασχοληθώ με τα πολιτικά εδώ μέσα, γιατί έτσι και ανοίξω το στόμα μου θα γίνει χαμός! Αλλά σε ένα ζήτημα που κατά βάση δεν είναι πολιτικό αλλά κοινωνικό, έχω φρίξει. Αναφέρομαι σε κάτι που μας αφορά όλους: το περίφημο "Ασφαλιστικό". Από τη μια λοιπόν έχεις το Κράτος που εν ολίγοις πάει να τα αρπάξει από τους πολλούς και να τα δώσει στους λίγους. Ότι κάνει δηλαδή από γεννήσεως του. Από την άλλη τους πολιτικούς που τους βολεύει μια κατάσταση όπου προκειμένου να χάσουν τη βολή τους, μεταθέτουν το πρόβλημα στις επόμενες γενιές. Και επίσης έχεις και τους συνδικαλιστοπατέρες (μόνιμοι τεμπέληδες), να στηλώνουν τα πόδια -για να μή χάσουν τα κομματικά τους οφίτσια- εις βάρος των συναδέλφων τους.
Έχεις όμως και αυτή τη "μούρη" , τον ανεκδιήγητο Γκαργκάνα που χρόνια τώρα ως διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, να επαναλαμβάνει συνεχώς σαν παπαγάλος: "οι εργαζόμενοι πρέπει να σφίξουν κι άλλο το ζωνάρι"! Και μάλιστα τώρα τελευταία επεμβαίνει στο θέμα του Ασφαλιστικού για να διαμηνύσει ότι η οικονομία μας δεν αντέχει να ταίζει ασφαλισμένους. Σα δε ντρεπόμαστε λέω εγώ!. Ναι, ίσως θα έπρεπε να δουλεύουμε 1-2 χρονάκια παραπάνω αλλά να παίρνουμε αυτό που μας αναλογεί. Κι όχι Κε Γκαργκάνα, να χαρίζετε οφειλές των πλουσίων προς το Δημόσιο, ούτε η τράπεζα σας και οι υπόλοιπες ελληνικές τράπεζες να διαπράτουν αλητεία με τις παρανόμως "νόμιμες" πράξεις τους όπως να μας ρουφούν το αίμα και νας μας γδύνουν με τους υπέρογκους τόκους σας, τους με διαφορά υψηλότερους στην Ευρωπαϊκή Ένωση παρακαλώ. Τί άλλο να πω; ούτε το σιάλιο μου δεν αξίζετε Κε Γκαργκάνα. Αίσχος!

Υ.Σ. Όταν είσασταν μικρός, μήπως σας φώναζαν "Δαγκάνα";

"Αυτοί δεν είναι οι δρόμοι που γνωρίσαμε..."

Αὐτοὶ δὲν εἶναι οἱ δρόμοι ποὺ γνωρίσαμε

Ἀλλότριο πλῆθος ἕρπει τώρα στὶς λεωφόρους

Ἀλλάξαν καὶ τῶν προαστίων οἱ ὀνομασίες

Ὑψώνονται ἄσυλα στὰ γήπεδα καὶ στὶς πλατεῖες.

Ποιὸς περιμένει τὴν ἐπιστροφή σου; Ἐδῶ οἱ ἐπίγονοι

Λιθοβολοῦν τοὺς ξένους, θύουν σ᾿ ὁμοιώματα,

Εἶσαι ἕνας ἄγνωστος μὲς στὸ ἄγνωστο ἐκκλησίασμα

Κι ἀπὸ τὸν ἄμβωνα ἀφορίζουνε τοὺς ξένους

Ρίχνουνε στοὺς ἀλλόγλωσσους κατάρες

Ἐσὺ στοὺς σκοτεινοὺς διαδρόμους χώσου

Στὶς δαιδαλώδεις κρύπτες ποὺ δὲν προσεγγίζει

Οὔτε φωνὴ ἀγριμιοῦ ἢ ἦχος τυμπάνου·

Ἐκεῖ δὲ θὰ σὲ βροῦν. Γιατί ἂν σ᾿ ἀφορίσουν

Κάποιοι –ἀναπόφευκτα– στὰ χείλη τους θὰ σὲ προφέρουν

Οἱ σκέψεις σου θ᾿ ἀλλοιωθοῦν, θὰ σοῦ ἀποδώσουν

Ψιθυριστὰ προθέσεις, θὰ σὲ ὑμνήσουν.

Μὲ τέτοιες προσιτὲς ἐπιτυχίες θὰ ἡττηθεῖς.

Τεντώσου ἀπορρίπτοντας τῶν λόγων σου τὴν πανοπλία

Κάθε ἐξωτερικὸ περίβλημά σου περιττὸ

Καὶ τῆς Σιωπῆς τὸ μέγα διάστημα, ἔτσι,

Τεντώσου νὰ πληρώσεις συμπαγής.

Αφιερωμένο στη μνήμη ενός πολύ ευαίσθητου ανθρώπου, του επιστήμονα και σπουδαίου ποιητή Μανώλη Αναγνωστάκη που "έφυγε" σαν σήμερα πριν από τρία χρόνια...

Δείτε σχετικά με τη ζωή και το έργο του εδώ: http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B1%CE%BD%CF%8C%CE%BB%CE%B7%CF%82_%CE%91%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CF%89%CF%83%CF%84%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82

Παιδιά-μοντέλα...

Μέγεθος extra small έχουν τα δύο μοντέλα, μακιγιαριασμένα και στολισμένα με μεγαλίστικα μπιζού, λες και βιάζονται να ενηλικιωθούν. Συμμετέχουν σε επίδειξη μόδας για παραμυθένια νυφικά της Ντίσνεϊ, η οποία εξακολουθεί να καλλιεργεί τον μύθο πως το όνειρο κάθε γυναίκας εξ απαλών ονύχων είναι να ανεβεί τα σκαλιά της εκκλησίας.

Σιχάθηκα τους "χορηγούς" και την εμπορευματοποίηση των πάντων!...

Αυτό που συμβαίνει στην Ελληνική "αγορά" τα τελευταία 3-4 χρόνια είναι απίστευτο. Τα πάντα στον βωμό του χρήματος. Είπαμε, ελεύθερη οικονομία έχουμε αλλά αυτό που γίνεται εδώ και λίγο καιρό, είναι "άνω ποταμών"! Τί υπέρμετρος καταναλωτισμός είναι αυτός! Παντού χορηγοί, παντού δίπλα στο όνομα κάποιας εταιρείας, οργανισμού, φορέα, ομάδας, ανθρώπου κλπ. το όνομα μιας χορηγίας. Μάλιστα σε παλαιότερο ποστ μου, ειρωνεύτηκα τέτοιου είδους τάσεις και επιδείξεις "ανακοινώνοντας" με σκωπτικό τρόπο, ότι απόχτησα κι εγώ ως greendim, χορηγό. (http://www.lifoland.gr/blogs/greendim/8081.html#blogtop)
Νισάφι πια ρε διαφημιστάδες! Εκτός από καταναλωτικά όντα είμαστε και απλοί άνθρωποι. Αμάν με αυτή την καταναλωτική σας μανία! Οι πιο πολλοί από εμάς δεν έχουμε τόσα λεφτά. Αρκετοί δε, δεν έχουν ούτε τα προς το ζην. Αλλά και όσοι έχουμε δεν σημαίνει ότι μπορούμε και θέλουμε να αγοράζουμε τα πάντα!
Όσοι λοιπόν από εσάς που διαβάζετε αυτό εδώ το ποστ και συμμερίζεστε τις απόψεις μου, "βγάλτε γλώσσα" με τον τρόπο σας σε αυτό το χάος που λέγεται καταναλωτική υστερία και πρός όποιον και ό,τι το προωθεί. Αποκτήστε τα ανθρωπίνως και με μέτρο εφικτά να αγοραστούν, απαραίτητα αγαθά. Και μην στέκεστε σας παρακαλώ σε ένα πετυχημένο κατά τα άλλα "μποϋκοτάζ" του ακριβού γάλακτος ή κάτι παρόμοιο τέλος πάντων. Μην "τσιμπάτε" και κάντε μόνιμο "εμπάρκο" πρώτα στην ματαιοδοξία και μετά στην αισχροκέρδεια.
Τελειώνοντας να προσθέσω ότι το κειμενάκι αυτό το έγραψα με αφορμή τον ανελέητο διαφημιστικό "βομβαρδισμό" που δέχονται τα μάτια μας και τα αυτιά μας εδώ και έναν μήνα περίπου με αφορμή την συμμετοχή της Εθνικής Ελλάδας στο ποδοσφαιρικό EURO, πράγμα που προσωπικά με έκανε να σιχαθώ τους χορηγούς, την Εθνική ποδοσφαίρου και το ίδιο το άθλημα.
Όχι άλλη απροκάλυπτη "κονόμα" στις πλάτες μας κύριοι! Μας γδύσατε και θέλετε να "στηθούμε" κιόλας! Άει σιχτίρ πια!...

Το μπαμπάκι της ψυχής μου...

Μέσα στη νύχτα ξύπνησα με το μυαλό φευγάτο
του στήθους σου η μυρωδιά πλανιόταν στη κάμαρη.
Στεγνοί οι στίχοι μου απάνω στο τραπέζι απλωμένοι
κι εμείς μαζί καθόμασταν αντάμα στα όνειρα μας.

Σε κοίταζα βαθιά στο πρόσωπο την άνοιξη να βρω,
μα έπεσα και χάθηκα στο γαλάζιο βυθό των ματιών σου.
Το χέρι σου κράταγα σφιχτά αιωρούμενος στο κενό μου,
χωρίς να μπορώ να σε δω μέσα σ' ενα βουβό σκοτάδι.

Και ξαφνικά με άφησες να ξεφορτώσω το κορμί μου,
χωρίς να μπορέσω να σου πω έστω ένα αντίο.
Πολύ απαλά με σκέπασαν τα σύννεφα της λύπης,
ελαφρύ το βάρος σαν το μπαμπάκι της ψυχής μου...

ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ, η ψυχή της ψυχής μου...

Είναι ο τραγουδοποιός με τον οποίο έχω το μεγαλύτερο "κόλημα". Τί κι αν η φωνή του δεν είναι αυτή που ήταν, τί κι αν πέρασαν τα χρόνια, τί κι αν παραμένει απρόσιτος χαρακτήρας, ο Νίκος θα είναι πάντα αυτός που με έκανε να αγαπήσω πολύ το ελληνικό τραγούδι. Είναι αυτός που με το στίχο του μίλησε στη ψυχή μου, με τη μουσική του με ταξίδεψε, που με τους τρόπους του μου έδειξε τί σημαίνουν αξίες στη ζωή, που με πήρε από το χέρι και μου έδειξε τη πραγματική Σαλονίκη και τα μέρη της που με μάγεψαν. Νίκο σε λατρεύω και σε ευχαριστώ για όλα αυτά τα χρόνια!

Για όσους δεν ξέρουν, ένα οδοιπορικό του Νίκου*:Από τα γνήσια παιδιά της Μακεδονίας ο Νίκος Παπάζογλου, γέννημα θρέμμα Θεσσαλονίκης. Από εκεί ξεκινά τη συστηματική του απασχόληση με τη μουσική στα τέλη της δεκαετίας του '60.Σε ένα μικρό στούντιο γράφει τα πρώτα του τραγούδια και κάποια από αυτά τραγουδιούνται από τον Πασχάλη, τον οποίο αντικατέστησε στους OLYMPIANS για να κάνει τη στρατιωτική του θητεία!Οι αρχές της δεκαετίας του '70 τον βρίσκουν στο Aachen της Γερμανίας με το Σαλονικιώτικο συγκρότημα ZEALOT (ΖΗΛΩΤΗΣ). Κάνει προσπάθειες να προωθήσει τη δουλειά του στον ευρωπαϊκό χώρο και ηχογραφεί κάποια κομμάτια στο Μιλάνο.
Επιστρέφει στα πάτρια εδάφη το 1976. Το 1977 συμμετέχει στην παράσταση "Αχαρνής ο Αριστοφάνης που γύρισε από τα θυμαράκια", γεγονός που τον φέρνει σε επαφή με τους Διονύση Σαββόπουλο και Μανώλη Ρασούλη. Με αφορμή αυτή την παράσταση κυκλοφορεί ο ομώτιτλος δίσκος στον οποίο επίσης συμμετείχε.
Δυο χρόνια μετά, οι τρεις τους και ο Νίκος Ξυδάκης δημιουργούν αυτό που έμελλε να αφήσει σφραγίδα στη νεοελληνική μουσική σκηνή, το δίσκο "Η εκδίκηση της Γυφτιάς" με την χαμογελαστή εικόνα του Νίκου σε πρώτο πλάνο.
"Τρελλή κι αδέσποτη", "Κανείς εδώ δεν τραγουδά" και άλλα έντεκα κομμάτια που αγαπήθηκαν και τραγουδήθηκαν όσο λίγα.
Εχει ήδη με προσωπική εργασία και μεράκι "οικοδομήσει" το στούντιο του στην Κάτω Τούμπα, το γνωστό ΑΓΡΟΤΙΚΟΝ το οποίο γίνεται γι' αυτόν εργαλείο δημιουργίας μερικών από τα καλύτερα τραγούδια της τελευταίας εικοσαετίας στην Ελλάδα.
Έπεται λοιπόν συνέχεια, το 1979 με το "ΔΗΘΕΝ" των Ξυδάκη - Ρασούλη, στο οποίο τραγουδά μαζί με τον Δημήτρη Κοντογιάννη και τη Σοφία Διαμαντή.
Το 1983 πραγματοποιεί μερικές εμφανίσεις στο ΖΟΟΜ στην Αθήνα με την "Ταχεία Θεσσαλονίκης" που δεν είχαν την αναμενόμενη από το κοινό ανταπόκριση.
Την ίδια χρονιά συγκεντρώνει ότι είχε βγάλει από το πλούσιο υλικό της ψυχή του σε μελωδία με στίχο στο γνωστό σε όλους μας δίσκο "ΧΑΡΑΤΣΙ". Με αυτή τη δουλειά δεν κάνει απλά μια ακόμα έκπληξη αλλά σφραγίζει την ελληνική μουσική των νεότερων χρόνων. Δίσκος σταθμός, "επηρεάζει" αρκετούς νεότερους τραγουδοποιούς και σε συνδυασμό με τους υπόλοιπους που κυκλοφορεί ο Παπάζογλου αργότερα, δημιουργείται η "σχολή της Σαλλονίκης", το "ρεύμα Παπάζογλου"... Ο χαρακτηρισμός αφορά καλλιτέχνες που ακολουθούν τα χνάρια του και διδάσκονται από το ύφος του.
Στο "ΧΑΡΑΤΣΙ" ο Νίκος παντρεύει τη ροκιά με το "αχ", το μπαγλαμαδάκι με την ηλεκτρική κιθάρα και το τσέλο με το μπουζούκι σε ένα εκπληκτικό άκουσμα, αποδεικνύοντας πως ότι είναι γνήσιο δεν έχει όρια και κανονισμούς.
Στο εσωτερικό αυτής της δουλειάς ο ίδιος σημειώνει:"Η μουσική μας παιδεία, αν μπορεί να ονομαστεί έτσι, είναι ένας κυκεώνας και φαίνεται αυτό στη μουσική που συνθέτουμε, φαίνεται και στις επιλογές μας όταν η ανάγκη και η ευκολία μας θέτουν μπροστά σε εκβιαστικά διλήμματα, οπόταν και αναγκαζόμαστε να πάρουμε θέση. Πάντως όποια απόφαση και να πάρουμε, προδίδουμε ένα κομμάτι του εαυτού μας, γιατί τα ετερόκλητα μας συνιστούν. Η αγάπη είναι ισχυρότερο πράγμα από τη διαφορά, το ζήτημα είναι να συγκεράσουμε τις μουσικές μας αντιθέσεις, που είναι και οι δικές μας αντιθέσεις, σ' ένα μεικτό και νόμιμο μουσικό είδος".
Το μήνυμα του Νίκου βρήκε χιλιάδες αποδέκτες, αν κρίνει κανείς το γεγονός ότι εκτός από την αρχική κυκλοφορία του, επανακυκλοφορεί στην αγορά (cd) το 1988 και το 1996!
Είκοσι χρόνια μετά και το κλασσικό τραγούδι "ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ" στάζει μέλι, αγαπιέται, σκούπιζει δακρυσμένα μάγουλα και σιγοτραγουδιέται ακόμα με το ίδιο πάθος.Όπως επίσης ο "Υδροχόος", "Λεμόνι στην πορτοκαλιά" του Μανώλη Ρασούλη και της Βάσως Αλαγιάννη, το "Χαράτσι" του Σιμώτα (στίχος) και τα "Καρυάτιδα", "Στάλα-στάλα", "Με το τραγούδι", "Ευχή", "Χθες βράδυ", "Πέρασα έτσι", "Χτυπάει τηλέφωνο".
Εκτός όμως από τις προσωπικές του δουλειές, τον συναντάμε στη "Ρεζέρβα" (1984) και στο "Ζήτω το ελληνικό τραγούδι" (1986) του Σαββόπουλου. Επίσης στο "Πότε Βούδας πότε Κούδας" δίσκος του Μ. Ρασούλη (1986) όπου τραγουδά το ομότιτλο κομμάτι. Αλλά και στο "Σείριο υπάρχουνε παιδιά" του Χατζιδάκη το 1988.Στο δίσκο "Ολοι δικοί μας είμαστε" με τους Μ. Ρασούλη, Χ. Νικολόπουλο και Π. Τερζή και στο "Σκόρπια 1" του Μ. Ρασούλη με τη Γλυκερία.
Παράλληλα κυκλοφορούν και οι δικοί του δίσκοι "ΜΕΣΩ ΝΕΦΩΝ" το 1986 και "ΣΥΝΕΡΓΑ" το 1991. Την ίδια χρονιά 30 Σεπτέμβρη 1991 ηχογραφεί και κυκλοφορεί την "ΕΠΙΤΟΠΙΟΣ ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΗ" από το θέατρο του Λυκαβηττού.
Διαχρονικές σιωπηλές επιτυχίες, τα τραγούδια των δίσκων του, "Ένα κι ένα", "Ο μοναχός ο άνθρωπος", "Στη ρωγμή του χρόνου", "Φύσηξε ο Βαρδάρης", "Καλημέρα", "Είναι αργά", "Απόψε σιωπηλοί", "Δεν είμαι ποιητής", "Νυκτερινό Α' και Β'", "Όμως εγώ", "Μάτια μου" και τόσες άλλες.
Το 1995 κυκλοφορεί η τελευταία του (μέχρι σήμερα) δουλειά "ΟΤΑΝ ΚΥΝΔΥΝΕΥΕΙΣ ΠΑΙΞΕ ΤΗΝ ΠΟΥΡΟΥΔΑ" (πουρούδα: στα κυπριακά το κλάξον του ποδηλάτου).
Όλες οι δουλειές του έχουν ηχογραφηθεί στο ΑΓΡΟΤΙΚΟΝ με την ετικέτα "Στρόγγυλοι δίσκοι".
Άξιες αναφοράς είναι και οι συνεργασίες του (στις περισσότερες είχε την επιμέλεια) με το Μανώλη Λιδάκη, τη Γλυκερία, τη Χορωδία Αιγαίου, τη Σαραγούδα Γιασεμή, τους Παλαιολόγους, το Λουδοβίκο των Ανωγείων, τη Νένα Βενετσάνου, τη Λιζέτα Καλημέρη, την Κατερίνα Σιαπάντα, τη Όλγα Δεραινίτη κ.α.
Ο Νίκος στηρίζει τη μουσική με το δικό του τρόπο, δίνοντας ευκαιρίες σε καλλιτεχνικά διαμάντια σαν τον Σωκράτη Μάλαμα, τον Θανάση Παπακωνσταντίνου, τις Μικρές Περιπλανήσεις, τον Ορφέα Περίδη, τη Μελίνα Κανά και αρκετούς άλλους.
Του ανωτέρω απόδειξη είναι οι δίσκοι "ΑΓΡΥΠΝΙΑ", "Η ΠΥΛΗ ΤΗΣ ΑΜΜΟΥ", "Ο ΧΑΣΟΜΕΡΗΣ", "ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΟΥΝΕΝΤΗ", "ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ", "ΝΥΧΤΕΣ ΜΑΓΙΚΕΣ"...
Όλα αυτά τα χρόνια, υποστηρίζει τις μουσικές του δημιουργίες με ένα τρόπο που άλλοι καλλιτέχνες δε θα τολμούσαν φοβούμενοι το ρίσκο. Τα καλοκαίρια μαζί με τους συνεργάτες του, το γκρουπ "Λοξή Φάλαγγα" οργώνει την Ελλάδα δίνοντας συναυλίες. Συνήθως επισκέπτεται ξεχασμένες από τους πολλούς περιοχές, δίνοντας τη δυνατότητα για πραγματική διασκέδαση σε ανθρώπους που ζουν μακριά από τις μεγαλουπόλεις. Το αποτέλεσμα των εμφανίσεων είναι πάντα το ίδιο. Σε όποιο χώρο και αν επιλέξει να εμφανιστεί δημιουργείται το αδιαχώρητο και ο κόσμος δείχνει την αγάπη του για το γνήσιο τραγούδι.
Αποφεύγει να εμφανίζεται στην τηλεόραση και δεν δίνει συνεντεύξεις χωρίς ουσιαστικό λόγο. Λίγοι καλλιτέχνες δείχνουν στη μουσική το σεβασμό με τον οποίο εκφράζεται ο Παπάζογλου. Ψύχραιμη, ήρεμη και ουσιώδης προσωπικότητα, πρότυπο και δάσκαλος (χαρακτηρισμούς τους οποίους ο ίδιος δεν πολυσυμπαθεί) για πολλούς νεότερους που θέλησαν να βαδίσουν στα χνάρια του.
Η φωνή του είναι προικισμένη με ιδιαίτερη χαρακτηριστική χροιά. Βαθύς λυγμός το άκουσμά της, τραγουδοποιός που νιώθει ό,τι με μελωδία ξεστομίζει. Η πορεία και το ύφος του πιστοποιούν όχι απλά τη γνησιότητά του, αλλα μας μαθαίνουν πως τα τραγούδια που είναι αληθινά, αγγίζουν την ψυχή μας χωρίς επεξεργασία και υστερίες.
Συνεχίζει να κατοικεί και να εργάζεται στη Θεσσαλονίκη. Αποχωρίζεται την πόλη του μονάχα όταν συνοδοιπορεί με τη "Λοξή Φάλαγγα" για να μας χαρίζει τις καλοκαιρινές ανά την Ελλάδα συναυλίες του
*Υποστηρίζεται από την Music corner

Να ξαναγινόμασταν πάλι πιτσιρίκοι (Ο καραγκιόζης και το θέατρο σκιών στην Ελλάδα)...

Εχτές, κάτι έψαχνα στην αποθήκη και βρήκα κάτι χαρτονένιες φιγούρες του "καραγκιόζη" που είχα φτιάξει για να παίξω παράσταση, όταν είμουν 12 χρονών πιτσιρίκος. Με έπιασε μελαγχολία και για να το ξεπεράσω είπα να γράψω κάτι για τον Καραγκιόζη και την ιστορία του στη χώρα μας.
Το Θέατρο Σκιών στην Ελλάδα αποτέλεσε και αποτελεί σε πολύ μικρό βαθμό πια, μια γνήσια λαϊκή τέχνη. Ένα λαϊκό θέαμα που το "έφαγε ο καταραμένος όφις" του κινηματόγραφου πρωτίστως και κατόπιν το τηλεχαζοκούτι. Ελάχιστοι πλέον είναι οι καραγκιοζοπαίχτες στην Ελλάδα, πράγμα που καθιστά το εν λόγω θέαμα είδος μουσειακό. Να δούμε όμως τους βασικούς πρωταγωνιστές αυτού του θεάματος που μεγάλωσε γενιές στη μικρή Ελλαδίτσα μας:
Πρώτος πρωταγωνιστής, ποιός άλλος από τον Καραγκιόζη. Όνομα τούρκικο που σημαίνει μαύρα μάτια, δηλαδή ο πονηρός, ο πανούργος. Ο Καραγκιόζης είναι ο άνθρωπος του λαού. Το πρώτο πρόσωπο της σκηνής των σκιών.Ευφυολόγος, τραγουδιστής, καλόκαρδος, ετομόλογος,ερωτιάρης, ωραιοπαθής ενώ είναι άσχημος σε αφάνταστο βαθμό. Πότε είναι πλούσιος, πότε φτωχός, πότε κάνει τον κουτό, πότε τον παληκαρά. Άλλοτε είναι αφελής, άλλοτε απατεώνας και άλλοτε προστατεύει τους αδύνατους με αυτοθυσία. Όπου θέλεις τον βρίσκεις! Στο Σαράι, στην αγορά, στα σαλόνια, στα λημέρια των ληστών, στα μοναστήρια...Γίνεται Σουλτάνος, Στρατηγός, Ναύαρχος, Δικηγόρος, Γιατρός, Διπλωμάτης, Μάγειρας, Υπηρέτης. Πρώτος στις μάχες, στο ξύλο, στον έρωτα, στα ζήτω, στα γιούχα. Είναι με όλα τα κόμματα, με όλους τους βουλευτάς, τους δημαρχαίους. Όλα τα επαγγέλματα αλλάζει, μα ποτέ δε χορταίνει. Κάποτε που ήθελαν να τον κάνουν Σουλτάνο, ρώτησε: "Οι Σουλτάνοι τρώνε;". Ο τέλειος τύπος του Ρωμιού.
Υπάρχουν όμως κι άλλα πρόσωπα, άλλα από την ελληνική κι άλλα από την τουρκική παράδοση. Πρώτο και καλύτερο το Κολλητήρι, το ζιζάνιο, γιος του Καραγκιόζη, φτυστή η εικόνα του πατέρα του αλλά λιγώτερο πονηρό και έξυπνο. Ο Μπαρμπα Γιώργος. Γνήσιος τύπος Ρουμελιώτη χωριάτη, βουνίσιος που φοράει πάντα φουστανέλλα, τσαρούχια, πουκάμισο με μακριά μανίκια, γελέκο κεντητό. Μιλάει με μια φοβερή προφορά. Όλο θέλει να παντρευτεί και ψάχνει νύφη. Αυτό εκμεταλλεύεται ο Καραγκιόζης και τον εξαπατά συνέχεια. Ο Χατζηαβάτης .Είναι τουρκικής καταγωγής και φοράει σκούφο με φούντα, σαλβάρι με μπότες. Είναι φοβερά πονηρός, αλλά επειδή είναι νωθρός και δειλός είναι το χλεύασμα και το κλωτσοσκούφι του Καραγκιόζη. Ο Σιορ Διονύσης. Κατάγεται από το Τζάντε, την πατρίδα των γοητευτικών τραγουδιστών, είναι καλοχτενισμένος και φοράει ριγέ παντελόνι και σακάκι. Τύπος εξηζητημένου δανδή που μιλάει μια ακατάληπτη γλώσσα. Όλη την ώρα τις τρώει από τον Καραγκιόζη. Ο Μορφονιός. Είναι ο γραμματιζούμενος. Γελοία μορφή ψευτοδιανοούμενου με ένα τεράστιο κεφάλι πάνω σε τοσοδούτσικο κορμί. Βλάκας και ματαιόδοξος. Το θύμα που προτιμάει ο Καραγκιόζης.
Τελικά μέσα από το Θέατρο Σκιών, ο Καραγκιόζης εκφράζει την εκδίκηση του αυτοδίδακτου προς τον ψευτοδιανοούμενο, την επίθεση του πονηρού φτωχού προς τον πλούσιο βλάκα, του επιτήδειου αναλφάβητου προς τον αδέξιο γραμματιζούμενο και βασικά του ελληνικού λαού εναντίον της τάξης των καθαρευουσιάνων. Ο Καραγκιόζης είναι ακόμη ο στερημένος λαός που εκδικιέται Μπέηδες, Πασάδες, Σουλτάνους. Όλοι υποφέρουν και ξυλοκοπούνται ανελέητα από αυτόν τον λαϊκό Οδυσσέα, σαν μια καθυστερημένη εκδίκηση εναντίον του πρώην κατακτητή του.
Ο ελληνικός Καραγκιόζης κλείνει μέσα του όλη την ελληνική ιστορία από την αρχαιότητα ως τα πρόσφατα χρόνια, ανακατεύοντας μέσα σε ένα αχρονικό πανηγύρι και παραλήρημα Μέγα Αλέξανδρο και Σουλτάνο, καταραμένο φίδι και Σειρήνα, ήρωες της Επανάστασης με τη σύγχρονη ιστορία. Και όλα αυτά τα επεισόδια που παρακολουθούμε και είναι αποκλειστικές δημιουργίες του καραγκιοζοπαίκτη, βλέπουμε με τον πιο καθαρό τρόπο αυτή τη λαϊκή εικονογραφία που είναι το θεμέλιο της ελληνικής κουλτούρας του σήμερα και που υπάρχει πανομοιότυπη στα Απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη και στις λαϊκές ζωγραφιές του Θεόφιλου.
"Άντε μαέστρο, παίξε ένα καλαματιανό..."
http://www.youtube.com/watch?v=mn4Weg2TgHs

Όταν κέρδισε το Νόμπελ, ο ποιητής του Αιγαίου Οδυσσέας Ελύτης...

"Δεν αρκεί να ονειροπολούμε με τους στίχους. Είναι λίγο. Δεν αρκεί να πολιτικολογούμε. Είναι πολύ.
Κατά βάθος ο υλικός κόσμος είναι απλώς ένας σωρός από υλικά. Θα εξαρτηθεί από το αν είμαστε καλοί ή κακοί αρχιτέκτονες το τελικό αποτέλεσμα. Ο Παράδεισος ή η Κόλαση που θα χτίσουμε.
Εάν η ποίηση παρέχει μια διαβεβαίωση και δη στους καιρούς τους durftiger είναι ακριβώς αυτή: ότι η μοίρα μας παρ' όλ' αυτά βρίσκεται στα χέρια μας."

Με αυτά τα λόγια έκλεινε ο Οδυσσέας Ελύτης το λόγο του στην Ακαδημία της Στοκχόλμης όταν του απονεμήθηκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας στις 18 Οκτωβρίου του 1979 «για την ποίηση του που με φόντο την Ελληνική παράδοση, με αισθηματοποιημένη δύναμη και πνευματική οξύνοια ζωντανεύει τον αγώνα του σύγχρονου ανθρώπου για ελευθερία και δημιουργία»Είκοσι οκτώ χρόνια μετά τα λόγια ενός από τους μεγαλύτερους ποιητές της σύγχρονης Ελλάδας έχουν μεγαλύτερο βάρος από ποτέ. Και πάντα το "ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ" θα είναι πρώτο, μα εντελώς πρώτο στην καρδιά μου είτε σαν στίχος είτε σαν μουσική: "Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ..."
Η ζωή του νομπελίστα ποιητή
Ο Οδυσσέας Αλεπουδέλης γεννήθηκε στο Ηράκλειο στις 2 Νοεμβρίου του 1911. Είναι ο τελευταίος από τα 6 παιδιά του Παναγιώτη Αλεπουδέλη και της Μαρίας Βρανά. Κατάγεται και από τους δύο του γονείς από τη Μυτιλήνη. Στην Κρήτη βρέθηκε ο πατέρας του όταν αποφάσισε με τον αδερφό του να κατασκευάσει εργοστάσιο σαπωνοποιίας.Λίγα χρόνια αργότερα η οικογένεια εγκαθίσταται στον Πειραιά όπου και μεταφέρεται η έδρα της επιχείρησης.
Το 1920 η οικογένεια Αλεπουδέλη αντιμετωπίζει επιθέσεις εξαιτίας της στενής σχέσης με τον Ελευθέριο Βενιζέλο.
Εξαιρετικά ανήσυχο πνεύμα, ο Οδυσσέας Αλεπουδέλης στα μαθητικά του χρόνια έγραφε ποιήματα τα οποία και δημοσίευε στην «Διάπλαση των Παίδων» με ψευδώνυμα. Επηρεάστηκε από πολλούς ποιητές ιδιαίτερα όμως από τον Κωνσταντίνο Καβάφη και τον Ανδρέα Κάλβο.

Λόγω της οικογενειακής επιχείρησης σκέφτεται να σπουδάσει Χημεία, αλλά τελικά θα στραφεί στην Νομική στην οποία γράφτηκε το 1930, αλλά δεν την τελείωσε ποτέ.
Ως φοιτητής ο Οδυσσέας Αλεπουδέλης αναζητά μια άλλη αντίληψη και ένα διαφορετικό περιεχόμενο για την ποίηση. Είναι η εποχή που ο κόσμος έχει βγεί από τον πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και στην Δυτική Ευρώπη, ζητάνε επειγόντως την αλλαγή του κόσμου.
Γεννιέται λοιπόν ένα ιδιαίτερο ρεύμα σκέψης, ο σουρεαλισμός - μία ένωση του φανταστικού με το πραγματικό - με πολύ μεγάλα ονόματα της Τέχνης σε όλους τους τομείς. Ο σουρεαλισμός στόχευε σε μια διαφορετική θεώρηση του κόσμου και κυρίως αναζητούσε εκείνο το απόλυτο γεγονός μέσω του οποίου ο άνθρωπος μπορούσε να εκδηλώσει όλες τις δυνατότητές του και ακόμα να τις ξεπεράσει. Ο Οδυσσέας Αλεπουδέλης θα επηρεαστεί από το συγκεκριμένο ρεύμα και κυρίως από την προσωπικότητα του Πώλ Ελυάρ.
Το 1934, γίνεται μέλος της «Ιδεοκρατικής Φιλοσοφικής Ομάδας του πανεπιστημίου Αθηνών» που διοργάνωνε φιλοσοφικές συζητήσεις με τη συμμετοχή των Κ.Τσάτσου, Π.Κανελλόπουλου, του Ι. Θεοδωρακόπουλου και του Ι.Συκουτρή. Εκείνη την εποχή, γνωρίζεται με το Γιώργο Σαραντάρη (1908-1941), - ποιητή, ο οποίος και τον ενθαρρύνει στις ποιητικές του προσπάθειες, τον γνωρίζει στο κύκλο του περιοδικού «Νέα Γράμματα»,περιοδικό - πνευματικό όργανο της γενιάς του '30 στο οποίο και δημοσιεύονται τα πρώτα ποιήματα του Ελύτη, καθιερώνοντας ταυτόχρονα και το ψευδώνυμό του.
Το 1935 ο Ελύτης γνώρισε τον Ανδρέα Εμπειρίκο που μαζί με τον Νίκο Εγγονόπουλο εισήγαγαν στην Ελλάδα τον υπερρεαλισμό. Το Πάσχα εκείνης της χρονιάς θα ταξιδέψουν στην Λέσβο, όπου με την συμπαράσταση των Μυτιληνιών ζωγράφων, Ορέστη Κανέλλη και Τάκη Ελευθεριάδη, ανακαλύπτουν την τέχνη του λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου που είχε πεθάνει το 1934. Την ίδια εποχή δένεται με ισχυρό φιλικό δεσμό με τον Νίκο Γκάτσο
Το 1936 στην «Α΄ Διεθνής Υπερρεαλιστική Έκθεση των Αθηνών», ο Ελύτης παρουσίασε ζωγραφικούς πίνακες με την τεχνική της χαρτοκολλητικής (collage). Το 1937 εγκαταλείπει τα νομικά, κατατάσσεται στο στρατό και πηγαίνει ως το 1938 στην Κέρκυρα, στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών. Το 1939, μετά από σκόρπιες δημοσιεύσεις ποιημάτων του σε περιοδικά, τυπώνει την πρώτη του ποιητική συλλογή «Προσανατολισμοί».
Με την έναρξη του ελληνο-ιταλικού πολέμου ο Ελύτης, επιστρατεύεται στα αλβανικά βουνά ως ανθυπολοχαγός στο 1ο Σύνταγμα Πεζικού. Στη διάρκεια της κατοχής γίνεται ένα από τα ιδρυτικά μέλη του «Κύκλου Παλαμά"και το 1942 ανακοινώνει το δοκίμιό του «Η αληθινή φυσιογνωμία και η λυρική τόλμη του Α. Κάλβου». Το 1943 κυκλοφόρησε «Ο Ήλιος ο Πρώτος» μαζί με τις «Παραλλαγές πάνω σε μια αχτίδα», ένας ύμνος του Ελύτη στη χαρά της ζωής και στην ομορφιά της φύσης. Στα «Νέα Γράμματα» που επανακυκλοφόρησαν το 1944, δημοσιεύει το δοκίμιό του «Τα κορίτσια», ενώ από το 1945 συνεργάζεται με το περιοδικό «Τετράδιο» μεταφράζοντας ποιήματα του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα και παρουσιάζοντας σε πρώτη δημοσίευση το ποιητικό του έργο «Άσμα Ηρωικό και Πένθιμο για τον χαμένο Ανθυπολοχαγό της Αλβανίας».
Το 1945 - 1946 διορίστηκε για ένα μικρό διάστημα Διευθυντής Προγράμματος στο Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας και συνεργάστηκε με την «Αγγλοελληνική Επιθεώρηση», την «Ελευθερία» και την «Καθημερινή», όπου κράτησε ως το 1948 μια στήλη τεχνοκριτικής. Το 1948 εγκαθίσταται στο Παρίσι, όπου παρακολουθεί μαθήματα φιλοσοφίας και συνδέεται με τους Πικάσο, Ματίς, Σαγκάλ, Τζιακομέτι.
Η αριστερά εκείνη την εποχή, τον κατηγορεί για τυφλό και ανεπίκαιρο τρόπο γραφής.
Το 1959 μετά από αρκετά χρόνια ποιητικής σιωπής, ο Οδυσσέας Ελύτης τυπώνει το «Άξιον Εστί», που τον επόμενο χρόνο του δίνει το Α΄ Κρατικό βραβείο Ποίησης, ενώ τότε εκδίδει και τις «Έξη και Μία Τύψεις για τον Ουρανό». Λίγο πριν τυπωθεί το «Αξιον Εστί» ο ποιητής που δεν ανήκε καν στην Αριστερά, είχε εμπιστευθεί επιλεγμένα αποσπάσματα στο αριστερό περιοδικό «Επιθεώρηση Τέχνης».

Δέκα χρόνια μετά την έκδοση του έργου, ο ποιητής θα εμπιστευθεί στον Γ. Π. Σαββίδη κάποιες σημειώσεις που εξηγούν το πώς δημιουργήθηκε το «Αξιον Εστί». «Όσο κι αν μπορεί να φανεί παράξενο, την αρχική αφορμή να γράψω το ποίημα μου την έδωσε η διαμονή μου στην Ευρώπη τα χρόνια του '48 με '51. Ήταν τα φοβερά χρόνια όπου όλα τα δεινά μαζί - πόλεμος, κατοχή, κίνημα, εμφύλιος - δεν είχανε αφήσει πέτρα πάνω στη πέτρα. Θυμάμαι την μέρα που κατέβαινα να μπω στο αεροπλάνο, ένα τσούρμο παιδιά που παίζανε σε ένα ανοιχτό οικόπεδο. Το αυτοκίνητό μας αναγκάστηκε να σταματήσει για μια στιγμή και βάλθηκα να τα παρατηρώ. Ήτανε κυριολεκτικά μες τα κουρέλια. Χλωμά, βρώμικα, σκελετωμένα με γόνατα παραμορφωμένα, με ρουφηγμένα πρόσωπα. Τριγυρίζανε μέσα στις τσουκνίδες του οικοπέδου ανάμεσα σε τρύπιες λεκάνες και σωρούς σκουπιδιών. Αυτή ήταν η τελευταία εικόνα που έπαιρνα από την Ελλάδα. Και αυτή, σκεπτόμουνα, ήταν η μοιρα του Γένους που ακολούθησε το δρόμο της Αρετής και πάλαιψε αιώνες για να υπάρξει. Πριν περάσουν 24 ώρες περιδιάβαζα στο Ουσί της Λωζάννης, στο μικρό δάσος πλάι στη λίμνη. Και ξαφνικά άκουσα καλπασμούς και χαρούμενες φωνές. Ηταν τα Ελβετόπαιδα που έβγαιναν να κάνουν την καθημερινή τους ιππασία. Αυτά που από πέντε γενεές και πλέον, δεν ήξεραν τι θα πει αγώνας, πείνα, θυσία. Ροδοκόκκινα, γελαστά, ντυμένα σαν πριγκηπόπουλα, με συνοδούς που φορούσαν στολές με χρυσά κουμπιά, περάσανε από μπροστά μου και μ' άφησαν σε μια κατάσταση που ξεπερνούσε την αγανάκτηση.
Ητανε δέος μπροστά στην τρομακτική αντίθεση, συντριβή μπροστά στην τόση αδικία, μια διάθεση να κλάψεις και να προσευχηθείς περισσότερο, παρά να διαμαρτυρηθείς και να φωνάξεις. Ητανε η δεύτερη φορά στη ζωή μου - η πρώτη ήτανε στην Αλβανία - που έβγαινα από το ατόμό μου, και αισθανόμουν όχι απλά και μόνο αλληλέγγυος, αλλά ταυτισμένος κυριολεκτικά με τη φυλή μου. Και το σύμπλεγμα κατωτερότητας που ένιωθα, μεγάλωσε φτάνοντας στο Παρίσι. Δεν είχε περάσει πολύς καιρός από το τέλος του πολέμου και τα πράγματα ήταν ακόμη μουδιασμένα. Όμως τι πλούτος και τι καλοπέραση μπροστά σε μας! Και τι μετρημένα δεινά επιτέλους μπροστά στα ατελείωτα τα δικά μας! Δυσαρεστημένοι ακόμα οι Γάλλοι που δεν μπορούσαν να 'χουν κάθε μέρα το μπιφτέκι και το φρέσκο τους βούτυρο, δυσανασχετούσανε. Υπάλληλοι, σωφέρ, γκαρσόνια, με κοιτάζανε βλοσυρά και μου λέγανε: εμείς περάσαμε πόλεμο Κύριε! Κι όταν καμμιά φορά τολμούσα να ψιθυρίσω ότι ήμουν Ελληνας κι ότι περάσαμε κι εμείς πόλεμο με κοιτάζανε παράξενα: α, κι εσείς έ; Καταλάβαινα ότι ήμασταν αγνοημένοι από παντού και τοποθετημένοι στην άκρη-άκρη ενός χάρτη απίθανου. Το σύμπλεγμα κατωτερότητας και η δεητική διάθεση με κυρίευαν πάλι. Ξυπνημένες μέσα παλαιές ενστικτώδεις διαθέσεις άρχισαν να αναδεύονται και να ξεκαθαρίζουν.
Η παραμονή μου στην Ευρώπη με έκανε να βλέπω πιο καθαρά το δράμα του τόπου μας. Εκεί αναπηδούσε πιο ανάγλυφο το άδικο που κατάτρεχε τον ποιητή. Σιγά-σιγά αυτά τα δύο ταυτίστηκαν μέσα μου. Το επαναλαμβάνω, μπορεί να φαίνεται παράξενο, αλλά έβλεπα καθαρά ότι η μοίρα της Ελλάδας ανάμεσα στα άλλα έθνη ήταν ότι και η μοιρα του ποιητή ανάμεσα στους άλλους ανθρώπους - και βέβαια εννοώ τους ανθρώπους του χρήματος και της εξουσίας. Αυτό ήταν ο πρώτος σπινθήρας, ήταν το πρώτο εύρημα. Και η ανάγκη που ένιωθα για μια δέηση, μου 'δωσε ένα δεύτερο εύρημα. Να δώσω, δηλαδή, σ' αυτή τη διαμαρτυρία μου για το άδικο τη μορφή μιας εκκλησιαστικής λειτουργίας. Κι έτσι γεννήθηκε το «Αξιον Εστί».
Οι πρώτες αντιδράσεις για το «Αξιον Εστί» ήταν αρνητικές, πράγμα που ο Ελύτης βίωσε οδυνηρά.

Ο πρώτος που ονόμασε το έργο αυτό «οριακό» για την ποίηση ήταν ο Γ. Π. Σαββίδης με άρθρο του στον «Ταχυδρόμο» τον Δεκέμβριο του 1960.
Στις 19 Οκτωβρίου 1964 στο κινηματοθέατρο «Ρέξ» θα παρουσιαστεί το «Αξιον Εστί» σε μουσική του Μίκη Θεοδωράκη με τον Μάνο Κατράκη και τον Γρηγόρη Μπιθικώτση. Το έργο επρόκειτο να πρωτοπαρουσιαστεί στο Φεστιβάλ Αθηνών, όμως την κυβέρνηση της Ενωσης Κέντρου την ενοχλούσε ο επικός τόνος του έργου και η σύμπραξη του Μίκη. Ετσι παρενέβη και απαγόρευσε το ανέβασμά του στο Φεστιβάλ Αθηνών με πρόσχημα ότι είναι ανάρμοστη η παρουσία ενός λαϊκού τραγουδιστή, του Γρηγόρη Μπιθικώτση, στο Ηρώδειο.
Ο ποιητήςταξιδεύει στη Γαλλία (1966) και την Αίγυπτο (1967) και ασχολείται με τη ζωγραφική και με μεταφράσεις, ως την άνοιξη του 1969 που ξαναγυρίζει στο Παρίσι. Το 1970 μένει για ένα διάστημα στην Κύπρο, ενώ το 1971 επιστρέφει στην Ελλάδα, όπου μετά τη Μεταπολίτευση, το 1974, διορίζεται Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΙΡΤ και μέλος για δεύτερη φορά του Δ.Σ. του Εθνικού Θεάτρου (1974 - 1977).
Κατά τα χρόνια που ακολούθησαν συνέχισε το πολύπλευρο πνευματικό του έργο και το 1979 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, «για την ποίηση του που με φόντο την Ελληνική παράδοση, με αισθηματοποιημένη δύναμη και πνευματική οξύνοια ζωντανεύει τον αγώνα του σύγχρονου ανθρώπου για ελευθερία και δημιουργία"
Το 1972 αρνήθηκε βραβείο θεσπισμένο από τη δικτατορία και το 1977 αρνήθηκε την αναγόρευσή του ως Ακαδημαϊκού.
Μέχρι την στιγμή της βράβευσής του έχει τυπώσει 10 ποιητικές συλλογές. Η κορυφαία στιγμή του ποιητή κατά την δεκαετία του '80 ήταν η συλλογή «Τρία ποιήματα με σημαία ευκαιρίας». Η προτελευταία του συλλογή ήταν «Τα ελεγεία της Οξώπετρας». Το 1995 τυπώνεται το «Δυτικά της Λύπης», ενώ μετά θάνατον τυπώθηκε το «Εκ του πλησίον» και τα «2χ7ε».
"Εφυγε» στις 18 Μαρτίου 1996 σε ηλικία 85 ετών.
πηγή:Καθημερινή
Έργα του Οδυσσέα Ελύτη


- Προσανατολισμοί, 1940
- Ήλιος ο Πρώτος 1943
- Άσμα Ηρωικό και Πένθιμο Για τον Χαμένο Ανθυπολοχαγό της Αλβανίας, 1945
- Άξιον Εστί, 1959
- Έξι και μια Τύψεις για τον Ουρανό, 1960
- Το Φωτόδεντρο και η Δέκατη Τέταρτη Ομορφιά, 1971
- Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας, 1971
- Το Μονόγραμμα, 1972
- Τα Ρω του Έρωτα, 1972
-Τα Ετεροθαλή, 1974
-Ανοιχτά χαρτια, 1974
-Δεύτερη γραφή, 1976
-Σηματολόγιον, 1977
- Μαρία Νεφέλη, 1978
- Τρια ποιήματα με Σημαία Ευκαιρίας, 1982
-Ημερολόγιο ενός Αθέατου Απριλίου, 1984
-Σαπφώ, 1984
-Αποκάλυψη, 1985
- Ο Μικρός Ναυτίλος, 1985
- Κριναγόρας, 1987
- Ιδιωτική οδός, 1990
-Τα Ελεγεία της Οξώπετρας, 1991
- Εν Λευκώ, 1992
- Δυτικά της Λύπης, 1995
- Ο κήπος με τις αυταπάτες, 1995

ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ

Μίκης Θεοδωράκης - Οδυσσέας Ελύτης
Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Μάνος Κατράκης, Θόδωρος Δημήτριεφ
Χορωδία Θάλειας Βυζαντίου
Πρώτη κυκλοφορία : 1964 ΕΜΙΑΛ

Παύλε Σιδηρόπουλε...πού να γυρίζεις ρε Πρίγκιπα;...

Το χρωστάω στον εαυτό μου αυτό το "αφιέρωμα". Το χρώσταγα και σε έναν φίλο εδώ μέσα. Αναφέρομαι στον "πρωτοπόρο" της Ελληνικής Ροκ μουσικής, έναν "δυναμίτη" πάνω στη σκηνή (έχω προσωπική άποψη), έναν Πρίγκιπα στις μουσικές χορδές της καρδιάς μου. Τον Παύλο Σιδηρόπουλο. Α ρε αδέρφι...πού να "γυρίζεις" τώρα;
Ο Παύλος Σιδηρόπουλος ήταν δισέγγονος του Ζορμπά και ανιψιός της Έλλης Αλεξίου. Γεννήθηκε στις 27 Ιουλίου 1948 στην Αθήνα. Ξεκίνησε την καριέρα του το 1970 από τη Θεσσαλονίκη όπου γνώρισε τον Παντελή Δεληγιαννίδη και δημιούργησαν το συγκρότημα-ντουέτο "Δάμων και Φιντίας". Κυκλοφορούν το 7" «Το ξέσπασμα/Ο κόσμος τους» και συμμετέχουν με δύο κομμάτια στο δίσκο «Ζωντανοί στο Κύτταρο». Στο Κύτταρο γνωρίζονται και με τα "Μπουρμπούλια" που έπαιζαν με τον Σαββόπουλο. Το ντουέτο ενσωματώνεται με τα "Μπουρμπούλια" και το νέο σχήμα κυκλοφορεί το δίσκο "Ο Ντάμης ο ληστής" λογοκριμένο σε "Ο Ντάμης ο σκληρός". Μαζί είναι από το 1972 έως το 1974. Με αυτό το σχήμα ο Παύλος Σιδηρόπουλος άρχισε τα πρώτα του πειράματα για να παντρέψει το ροκ με την Ελληνική μουσική. Αργότερα το συγκρότημα διαλύεται και τα "Μπουρμπούλια" ακολουθούν τον Διονύση Σαββόπουλο. Ο Παύλος Σιδηρόπουλος στη συνέχεια συνεργάστηκε με τον Γιάννη Μαρκόπουλο, ως τραγουδιστής στα έργα του "Οροπέδιο", "Θεσσαλικός κύκλος", "Τολμηρή επικοινωνία" και "Ηλεκτρικός Θησέας".
Το 1976 μαζί με τους αδερφούς Σπυρόπουλους οργάνωσε το συγκρότημα «Σπυριδούλα». Με αυτό το σχήμα δημιούργησε τον δίσκο "Φλού". Το 1979 μαζί με τους μουσικούς Παπαντίνα, Νέστορα και Τζιμόπουλο φτιάχνει το σχήμα "Εταιρία Καλλιτεχνών" με αγγλικό στίχο. Το σχήμα αυτό δεν κυκλοφορεί δίσκο. Ένα όμως τραγούδι από αυτήν την περίοδο, το "Clown", περιλαμβάνεται στον κατοπινό του δίσκο "Zorba the freak". Εκείνη την περίοδο κάνει και την πρώτη του εμφάνιση στον κινηματογράφο, πρωταγωνιστώντας στην ταινία του Αντρέα Θωμόπουλου "Ο Ασυμβίβαστος" όπου και ερμηνεύει τα τραγούδια του soundtrack. Τον ίδιο καιρό πρωταγωνιστεί και σε μία ακόμη ταινία του Αντρέα Θωμόπουλου με τίτλο "Αλδεβαράν" , με συμπρωταγωνιστή τον Δημήτρη Πουλικάκο. Στην καριέρα του ως ηθοποιού περιλαμβάνεται και μια τηλεοπτική εμφάνιση στο σήριαλ του Κώστα Φέρρη "Οικογένεια Ζαρντή" (ΕΡΤ). Το 1980 ο Παύλος Σιδηρόπουλος καταλήγει σε ένα σχήμα που με λίγες αλλαγές παίζει μαζί του μέχρι το τέλος, τους "Απροσάρμοστους". Μαζί ηχογραφούν μιά σειρά σημαντικών δίσκων και έχουν συνεχή ζωντανή παρουσία. Το 1982 κυκλοφορούν το "Εν λευκώ". Τα τραγούδια "Η" και "Αντεργκράουντ με στράς" λογοκρίνονται, για "προτροπή στη χρήση ναρκωτικών" και το τραγούδι "Ύστατη στιγμή" για "προσβολή της δημοσίας αιδούς". Το 1985 κυκλοφορούν το "Zorba the freak". Το 1987 πραγματοποιεί μια συγκλονιστική εμφάνιση στο Ηρώδειο στη συναυλία του Γιάννη Μαρκόπουλου "Τολμηρή επικοινωνία" -που κυκλοφόρησε και σε δίσκο με αυτό τον τίτλο- ερμηνεύοντας τραγούδια σε στίχους του Δημήτρη Βάρου και απαγγέλοντας ποιήματα του ιδίου από το βιβλίο "Θηρασία". Το 1988 συμμετέχει στο δίσκο "Ηλεκτρικός Θησέας" (μουσική Γιάννης Μαρκόπουλος, στίχοι Δημήτρης Βάρος). Το 1989 κυκλοφορεί το "Χωρίς μακιγιάζ" (ηχογραφημένος ζωντανά στο Μετρό).
Το καλοκαίρι του 1990 άρχισε να παραλύει το δεξί του χέρι. Οι γιατροί υπέθεταν πρόβλημα στα αγγεία, αλλά κανείς δεν ήξερε τι ακριβώς είχε. Αυτή η ιστορία τον έκανε ψυχολογικό ράκος. Το φθινόπωρο το συγκρότημα άρχισε τις συνηθισμένες του εμφανίσεις στο Αν. Ο Παύλος άρχισε να εμφανίζεται με το χέρι δεμένο. Έχοντας αρκετά νέα τραγούδια και μερικά παλιά ακυκλοφόρητα σε νέες ενορχηστρώσεις, άρχισαν να ηχογραφούν το υλικό αυτό, ενώ συγχρόνως είχαν προγραμματίσει σειρά ζωντανών εμφανίσεων για το Δεκέμβριο. Το απόγευμα όμως της 6ης Δεκεμβρίου, ο Παύλος Σιδηρόπουλος πεθαίνει από ανακοπή καρδιάς στο πατρικό του σπίτι. Κηδεύεται στον Κόκκινο Μύλο.
Τον επόμενο χρόνο οι Απροσάρμοστοι κυκλοφορούν τον δίσκο "Άντε και καλή τύχη μάγκες", όπου ορισμένα τραγούδια είχε προλάβει να τα ηχογραφήσει ο Παύλος Σιδηρόπουλος και τα υπόλοιπα τα ερμήνευσαν διάφοροι καλλιτέχνες. Μεταξύ αυτών οι, Γιάννης Γιοκαρίνης, Γιάννης Αγγελάκας και Χάρης και Πάνος Κατσιμίχας. Το 1992 κυκλοφορεί ο δίσκος "Τα μπλουζ του πρίγκηπα". Ο δίσκος αυτός περιέχει πειραματικές ηχογραφήσεις που έγιναν από το 1979 ως το 1981. Ήταν ο καρπός των προσπαθειών που είχαν ξεκινήσει από το 1972. Εδώ ο Παύλος Σιδηρόπουλος παντρεύει το μπλουζ με το ρεμπέτικο. Το 1994 κυκλοφορεί ο διπλός δίσκος "Εν αρχή ην ο λόγος", με ζωντανές ηχογραφήσεις από το 1978 μέχρι το 1989, την απαγγελία ενός κειμένου που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Μουσική" και απόσπασμα από μια συνέντευξή του στην ΕΤ2. Πολλά από τα τραγούδια του δίσκου εκδίδονται για πρώτη φορά.



Δισκογραφία
«Το ξέσπασμα/ O κόσμος τους (Zodiac) 1971
«Ο Γερο-Μαθιός (Zodiac)» 1971
«Ο Ντάμης ο σκληρός/ Aπογοήτευση» (Zodiac) 1972
«Φλου» (ΕΜΙ) 1978
«Εν λευκώ» (ΕΜΙ) 1982
«Zorba the freak» (ΕΜΙ) 1985
«Παύλος Σιδηρόπουλος» (EMI) 1987
«Χωρίς μακιγιάζ» - Ζωντανή ηχογράφηση (MBI) 1989
«Άντε και καλή τύχη μάγκες» (ΕΜΙ) 1991
«Τα μπλουζ του πρίγκηπα» (MBI) 1992
«Παύλος Σιδηρόπουλος» (EMI) 1993
«Εν αρχή ην ο λόγος» (7η Διάσταση) 1994
«O Ασυμβίβαστος και Πέντε Σπάνια τραγούδια» (Lyra) 1994
«Ταξιδεύοντας» (7η Διάσταση) 1996
«Επιτυχίες» (ΜΒΙ) 1997
«Στιγμές» (Δίφωνο) 1997
«Day after Day 2001 (ΕΜΙ, EP με δύο ανέκδοτα τραγούδια)
«Τα τραγούδια του Παύλου (EMI) 2002 (Συλλογή)

Συμμετοχές
Ζωντανοί στο κύτταρο (Με τα τραγούδια του "Απογοήτευση" και "Ο Γερο Μαθιός" 1971 Zodiac)
Θεσσαλικός κύκλος (Μαρκόπουλου) (EMI-COLUMBIA 1975)
Ανεξάρτητα (Μαρκόπουλου) (EMI 1975)
Οροπέδιο (Μαρκόπουλου) (EMI 1976)
Σε άλλη γη (Σταύρος Λογαρίδης) (1980)
Νοκ άουτ (Χατζηνάσιου) (Minos) (1986)
Τολμηρή επικοινωνία (Μαρκόπουλου) (CBS 1987)
Ηλεκτρικός Θησέας (Μαρκόπουλου) (CBS 1987)
H Συναυλία στο Ηρώδειο (Μαρκόπουλου) (PHILIPS 1990)
ΜαΘήματα πατριδογνωσίας (Διάφοροι) (Lyra 1991)
Η Φαντασία στην εξουσία (Ρομαντικοί παραβάτες) (7η Διάσταση)
Σε δύο δίσκους του Δημήτρη Πουλικάκου
Ροκ ιστορίες (ΕΜΙ)
Rocks beer (ΕΜΙ)
Θεσσαλικός κύκλος (ΜΙΝΟS)1974
Ανεξάρτητα (ΜΙΝΟS) 1975
Οροπέδιο (ΜΙΝΟS) 1976
Crazy love στου Ζωγράφου (ΜΙΝΟS) 1979
Νοκ άουτ (ΜΙΝΟS) 1986
Τολμηρή επικοινωνία (CBS) 1987
Ηλεκτρικός Θησέας (CBS) 1988
Η συναυλία στο Ηρώδειο (Philips) 1990
Μαθήματα πατριδογνωσίας (Lyra) 1991

Αφιερώματα
Στον Π. (Μεσόγειος) 2001 - δίσκος-αφιέρωμα στον Σιδηρόπουλο
Απολαύστε εδώ τον "Πρίγκιπα": http://www.youtube.com/watch?v=hE26-JQe0D8

"Είμαι ένα γέλιο κρεμασμένο στο μπαλκόνι σου"...

Σταμάτα να με ταξιδεύεις
η ψυχή μου είναι κλειστή
τι κι αν πέθανε η αγάπη
κι αν δεν έμεινε πιστή.
Σταμάτα να με ταξιδεύεις
τα όνειρα σου είναι βαριά
έχει αλλάξει το κορμί μου
και δε σε γνωρίζει πια.
Είμαι 'να γέλιο κρεμασμένο
στο μπαλκόνι σου
όσο κρύβομαι ο χρόνος
με στεγνώνει,
είμαι 'να γέλιο κρεμασμένο
στο μπαλκόνι σου
πέφτει πάνω μου η βροχή
και με παγώνει.
Σταμάτα να με ταξιδεύεις
η ψυχή μου είναι κλειστή
σε βιτρίνα θα πεθαίνει
για να μοιάζει ότι ζει.
Είμαι 'να γέλιο κρεμασμένο
στο μπαλκόνι σου
όσο κρύβομαι ο χρόνος
με στεγνώνει,
είμαι 'να γέλιο κρεμασμένο
στο μπαλκόνι σου
πέφτει πάνω μου η βροχή
και με παγώνει...

Αφιερωμένο...